جلد سوم
استاد شهید مطهری (ره)
استاد شهید مطهری (ره)
🎧۱۰۶ جلسه
🗓سال 54 تا 56
📢منبع: وبگاه بیان، کتابخانه مدرسه فقاهت
تقریر این درس در شش جلد تحت عنوان «درس‌های اسفار» به چاپ رسیده است. لازم به ذکر است که تطبیق با متن اسفار، جدای از تقریر جلسات و در بخش انتهایی هر جلد از کتاب آورده شده است.
ابتدا و انتهای هر صوت با ابتدا و انتهای جلسه‌ی مربوطه و به تبع تقریر آن منطبق نیست؛ اما می توان گفت که هر صوت از میانه یا ابتدای جلسه ای که با آن نام گذاری شده، شروع شده است.
جهت مشاهده تقریر روی نام جلسه بزنید
صفحه 24، سطر 9/و أما أفلاطون الإلهی فإنه رسمها بأنها خروج عن المساواة | ||
صفحه 24، سطر 9/ و أما أفلاطون الإلهی فإنه رسمها بأنها خروج عن المساواة | ||
صفحه 27، سطر 22/ و جمهور المتأخرین سلکوا هذا المنهج زاعمین إنه منهج الحکمة
| ||
صفحه 31، سطر 4/ فصل(11)-فی تحقیق القول فی نحو وجود الحرکة | ||
جلسه 4 |
||
صفحه 31، سطر 4/ فصل(11)-فی تحقیق القول فی نحو وجود الحرکة | ||
صفحه 33، سطر 6/ الثانی:إنا نقول لعل غرض الشیخ من نفی وجود الحرکة بالمعنی الأول إن الحرکة وصف للجسم
| ||
صفحه 35، سطر 8/ الخامس:إن الحرکة بمعنی التوسط المذکور لا وجود لها فی الأعیان
| ||
صفحه 38، سطر 1/ فصل(12)-فی إثبات المحرک الأول | ||
صفحه 39، سطر 6/ لکن هنا دقیقة مستعلم بها و هی إنه لابد فی الوجود من أمر غیر الحرکة و غیر قابل الحرکة
| ||
صفحه 41، سطر 3/ إن الموروث من الحکماء فی إثبات هذا المرام حجج متکثرة | ||
صفحه 41، سطر 1/ فصل(13)-فی دفع شکوک أوردت علی قاعدة کون کل متحرک له محرک | ||
صفحه 44، سطر 20/ ثم قال إن الفلک غیر قابل للکون والفساد فیکون ماله من الشکل والوضع والمقدار واجب الحصول له
| ||
صفحه 45، سطر 13/ فمبناه علی الغفلة عن أحوال الماهیة و کیفیة ارتباط الجنس بالفصل المحصل إیاه فی النوع المحصل فی الذهن
| ||
صفحه 47، سطر 1/ فصل(14)-فی تقسیم القوة المحرکة و فی اثبات محرک عقلی | ||
جلسه 13 |
||
صفحه 47، سطر 5/ وأیضا منه ما یحرک بأن یتحرک ومنه ما یحرک لا بأن یتحرک | ||
صفحه 49، سطر 14/و کذا الأبدان إذا انحرفت امزجتها و مرضت باستیلاء بعض العناصر
| ||
صفحه 49، سطر 20/ فصل(16)-فی أن کل حادث یسبقه قوة الوجود و مادة تحملها | ||
صفحه 51، سطر 4/ فقد علم أنه لیس لإمکان الوجود مطلقا وجود فی الخارج ثم یعرض له الإضافة فی الخارج
| ||
صفحه 55، سطر 3/ خلاصه بحث+ تنبیه-إن بعض الحوادث یکون إمکان وجوده بأن یکون موجوداً فی المادة
| ||
صفحه 59، سطر 1/ وهم و اندفاع-فإن قلت إن القوة فی بعض المواضع خیر من الفعل و الفعل شر من القوة فإن القوة علی الشر خیر من الفعل الذی بإزائه
| ||
جلسه 18 |
||
صفحه 61، سطر 5/ فصل(19)-فی حکمة مشرقیة | ||
- |
||
- |
||
صفحه 62، سطر 10/ و ما ذکر أیضا فیه من أن موضوع الحرکة مرکب من ما بالقوة و ما بالفعل قول مجمل یحتاج إلى تفصیل
| ||
صفحه 68، سطر 1/ فصل(21)-فی کیفیة ربط المتغیر بالثابت | ||
صفحه 69، سطر 3/ فصل(22)-فی النسبة الحرکة إلی المقولات | ||
جلسه 24 |
||
صفحه 70، سطر 7/ وکذا الحرکة فی المقدار فإن الشیء إذا تزاید مقداره فإما أن یکون هناک مقدار واحد باق فی جمیع زمان الحرکة
| ||
صفحه 70، سطر 15/ واعلم أن الإمام الرازی لما نظر فی قولهم إن التسود یخرج سوادا من نوعه، زعم أن معناه أنه یخرجه إلی غیر السواد
| ||
صفحه 74، سطر 6/ وأما القسم الثالث وهو کون المقولة جنسا لهذا فقد ذهب إلیه بعض
| ||
جلسه 27 |
||
صفحه 75، سطر 10/ فصل(23)-فی تعیین أن أی مقولة من المقولات تقع فیها الحرکة و أیها لم تقع فیها
| ||
صفحه 77، سطر 2/ ولیس ذلک بصحیح مطلقا بل هی کما أشرنا إلیه تجدد تلک المقولة
| ||
صفحه 85، سطر 12/ وأما الذی ذکره الشیخ و غیره فی نفی الاشتداد الجوهری | ||
- |
||
صفحه 87، سطر 1/ وموضوع کل حرکة وإن وجب یکون باقیا بوجوده وتشخصه إلا أنه یکفی فی تشخص الموضوع الجسمانی
| ||
- |
||
- |
||
- |
||
صفحه 90، سطر 1/ والشیخ الرئیس أیضا استصعب ذلک واعترف بالعجز عن إثبات موضوع ثابت فی النبات
| ||
صفحه 93، سطر 9/ فصل(25)-فی توضیح ما ذکرنا فی تحقیق الحرکة الکمیة | ||
صفحه 93، سطر 9/ فصل(25)-فی توضیح ما ذکرنا فی تحقیق الحرکة الکمیة | ||
صفحه 96، سطر 5/ فلنرجع إلی ما کنا فیه فنقول الحق:إن الحرکة کما یجوز فی الکم والکیف یجوز فی الصور الجسمانیة
| ||
صفحه 101، سطر 1/ فصل(26)-فی استیناف برهان آخر علی وقوع الحرکة فی الجوهر | ||
- |
||
صفحه 104، سطر 11/ تنبیه تمثیلی:إن کل جوهر جسمانی له طبیعة سیالة متجددة | ||
جلسه 45 |
||
صفحه 108، سطر 1/فصل(28)-فی تأکید القول بتجدد الجواهر الطبیعیة المقومة للأجرام السماویة والأرضیة
| ||
صفحه 105، سطر 6/ فصل(27)-فی هدم ما ذکره الشیخ وغیره من أن الصور الجوهریة لا یکون حدوثها بالحرکة بوجه آخر
| ||
- |
||
صفحه 110، سطر 1/ وأما المخرج فهو جوهر آخر ملکی أو فلکی وأما قدر الخروج فهو الزمان
| ||
جلسه 48 |
||
صفحه 114، سطر 1/ والمستقیمات لا تدوم علی اتصالها لتناهی الأبعاد المکانیة کلها
| ||
صفحه 115، سطر 1/ فصل(30)-فی إثبات حقیقة الزمان وأنه بهویته الاتصالیة الکمیة مقدار الحرکات
| ||
صفحه 116، سطر 8/ فإن کان جوهرا فلاشتماله علی الحدوث التجددی لا یمکن أن یکون مفارقا عن المادة والقوة الإمکانیة (ابتدای جلسه دقایقی از جلسه 42 است. اما از حوالی دقیقه پنجم جلسه 46 آغاز می شود.)
| ||
صفحه 118، سطر 8/ قال الشیخ:فی التعلیقات:الغرض فی الحرکة الفلکیة لیس نفس الحرکة
| ||
صفحه 122، سطر 11/ ولیس کما ظن فی المشهور إن هذا الجرم بشخصه علة مطلقة للزمان والحرکة
| ||
- |
||
صفحه 125، سطر 3/ وأیضا لو تقدم علی الزمان والحرکة شیء هذا التقدم التجددی لکان عند وجوده عدمها
| ||
صفحه 128، سطر 1/ فصل(33)-فی ربط الحادث بالقدیم | ||
صفحه 131، سطر 2/ الرابع:أنا قد برهنا على أن جوهر الفلک بصورته الطبیعیة الوضعیة
| ||
صفحه 131، سطر 2/ الرابع:أنا قد برهنا على أن جوهر الفلک بصورته الطبیعیة الوضعیة
| ||
صفحه 133، سطر 15/ و لک أن?ترجع و تقول إن هذه الهویات المتجددة المسماة بالصور النوعیة
| ||
صفحه 137، سطر 3/و کل صورة یتحصل بها مادة فتلک الصورة أقدم ذاتا من مادتها | ||
صفحه 138، سطر 12/ و أما السؤال عن اختصاص کل صورة خاصة شخصیة بوقتها الجزئی | ||
صفحه 146، سطر 4/ فنقول قد جوزتم أن یکون الشیء محکوما علیه بالقبلیة و البعدیة
| ||
- |
||
صفحه 149، سطر 2/ و کذا کل جسم فهو حادث عندنا محفوف بالعدمین السابق | ||
صفحه 154، سطر 1/ لزم أن یکون ذلک الجسم لا متقدما على وجودها و لا على عدمها
| ||
صفحه 152، سطر 13/ فصل(35)-فی احتجاج من یضع للزمان بدایة | ||
صفحه 158، سطر 9/ وعما ذکروه ثامنا وهو قریب المأخذ مما سبق إن فی مقدماته علی وجه الذی اشتهر بینهم وجوها من الخلل
| ||
صفحه 162، سطر 3/ واعلم أن مسألة إبطال التعطیل وإثبات الصانع المبدع الذی یفید الموجودات
| ||
صفحه 166، سطر 8/ فصل(36)-فی حقیقة الآن وکیفیة وجوده وعدمه | ||
صفحه 166، سطر 8/ فصل(36)-فی حقیقة الآن وکیفیة وجوده وعدمه | ||
